تسویه حساب در پایان قرارداد کار یکی از مهمترین مراحل چرخه استخدام است که در صورت ناآگاهی، میتواند برای هر دو طرف اختلافات و مشکلات جدی ایجاد کند. بسیاری از کارگران نمیدانند چه مبالغی دقیقاً در تسویه باید دریافت کنند، و بسیاری از کارفرمایان هم از جزئیات قانونی این فرایند مطلع نیستند. در این مقاله به تمام نکات موردنیاز درباره تسویه حساب را بهصورت جامع و دقیق بررسی میکنیم.
تسویه حساب، علاوه بر اینکه حق قانونی کارگر است، برای کارفرما نیز سند اطمینان محسوب میشود. هنگامی که فرایند تسویه بهدرستی انجام شود، نه کارگر ادعای حقوقی خواهد داشت و نه کارفرما با شکایت مواجه میشود. بنابراین شناخت قوانین، مراحل و اجزای تسویه حساب اهمیت بسیار زیادی دارد.
در قراردادهای مدتدار، پس از رسیدن به تاریخ پایان قرارداد، کارفرما موظف است تسویه را انجام دهد.
در این نوع قرارداد، تسویه حساب پس از تکمیل پروژه انجام میشود.
در صورت فسخ قرارداد، بسته به علت و مستندات، تسویه حساب باید مطابق با قانون انجام شود.
در این شرایط، تسویه حساب طبق مقررات قانونی انجام و به کارگر یا وراث پرداخت میشود.
اولین بخش تسویه حساب، حقوق ماههای گذشته است که هنوز پرداخت نشده.
عیدی سالانه بر حسب کارکرد و مطابق با حداقل و حداکثر قانونی محاسبه و در تسویه پرداخت میشود.
سنوات به ازای هر سال کارکرد محاسبه شده و از حقوقهای اصلی در زمان تسویه است.
اگر کارگر از مرخصی استحقاقی استفاده نکرده باشد، حقوق معادل آن باید در زمان تسویه پرداخت شود.
ساعات اضافهکار انجامشده و تأییدشده در تسویه محاسبه میشود.
شامل حق شیفت، بن کارگری، پایه سنوات، حق مسکن و … در صورتی که پرداخت نشده باشد.
پیشنهاد وکیلا: نمونه قرارداد پیمانکاری تک نفره | آموزش تنظیم و نکات مهم قراردادهای فردی
کارفرما باید همه اقلام حقوقی کارگر را محاسبه کرده و لیست کامل در اختیار او قرار دهد.
فیش تسویه باید شامل جزئیات تمام مبالغ باشد تا کارگر بتواند آن را بررسی کند.
امضای کارگر بهمعنای رضایت از محاسبات است. با این حال، امضا مانع شکایت در صورت اجبار یا عدم اطلاع از حقوق قانونی نمیشود.
پرداخت میتواند نقدی، کارت به کارت، حواله یا واریز به حساب باشد، اما باید قابل اثبات باشد.
در نهایت، کارفرما موظف است سوابق بیمه و نامه پایان کار یا عدم نیاز را تحویل کارگر دهد.

اگر کارگر متوجه خطا در محاسبات شود، میتواند امضا نکند و درخواست اصلاح بدهد.
اگر بخشی از حقوق قانونی کارگر پرداخت نشود، حتی با وجود امضا، کارگر حق شکایت دارد.
هیچ سندی نمیتواند مانع شکایت کارگر در صورت تضییع حق او شود.
کارفرما موظف است تمام روزهای کار را بیمه کند.
بسیاری از کارگران بدون مطالعه کامل، تسویه را امضا میکنند.
عدم آگاهی از میزان سنوات، عیدی یا مرخصی باعث تضییع حقوق میشود.
حتماً باید قرارداد، فیشهای حقوقی و مدارک بیمه نگهداری شوند.
پیشنهاد وکیلا: بازنشستگی و از کار افتادگی در قانون تأمین اجتماعی چیست؟
گاهی سنوات کمتر از مقدار قانونی پرداخت میشود.
برخی کارفرمایان تصور میکنند مرخصی استفادهنشده سوخت میشود.
مانند برگههای «اسقاط حق شکایت» که اعتبار قانونی ندارد.
مطالعه قانون کار، بررسی دقیق محاسبات، درخواست ارائه فیش کامل و نگهداری تمام اسناد.
استفاده از نرمافزارهای حقوق و دستمزد، ثبت دقیق سوابق و رعایت کامل قوانین.
خیر. حتی اگر کارگر امضا کند، در صورت تضییع حقوق میتواند شکایت کند.
سنوات معمولاً بر اساس یکماه آخرین حقوق ثابت و مزایای مشمول محاسبه میشود.
بله. مانده مرخصی باید بهصورت نقدی در زمان تسویه پرداخت شود.
خیر، مگر اینکه کارگر بدهی مشخص و مستند داشته باشد.
بله. حتی اگر قرارداد مکتوب نباشد، کارگر حقوق قانونی خود را دارد.
بله. اگر کارگر قبل از پایان سال ترک کار کند، عیدی به نسبت روزهای کارکرد پرداخت میشود.
کارگر میتواند به اداره کار مراجعه و دادخواست مطالبه حقوق بدهد.
خیر. چنین برگهای اعتبار قانونی ندارد.
بله. بیمه یکی از حقوق قطعی و قابل پیگیری کارگر است.
بهترین زمان، همان روز پایان قرارداد است؛ اما اگر کارفرما تأخیر کند، کارگر میتواند شکایت کند.
تیم تحریریه
دیدگاه شما برای ما ارزشمند است