متن شکایت نامه از شخص | نحوه نوشتن شکواییه
دعوا ها و شکایت هایی که توسط افراد اعم از حقوقی و حقیقی در دادگاه ها مطرح می‌شوند در کل به دو نوع دسته بندی می‌شوند. این دو دسته بندی دعوای حقوقی و دعوای کیفری هستند. اولین قدم برای طرح دعوی در هر دو نوع ذکر شده دریافت فرم مخصوص و تنظیم و پرکردن کادرهای خالی است. لازم به ذکر است با توجه به موضوع شکایت و اختلافی که مطرح است گاهی پرکردن فرم مخصوص شکایت نامه یا دادخواست کاری ساده و آسان است که خود فرد می‌تواند از پس انجام آن بربیاید، اما گاهی این کار به این راحتی نیست و حتماً لازم است که از کمک افراد متخصص و متبحر بهره برد. نکته ی دیگر آن است که تنظیم دعوا های کیفری راحت‌تر از دعوا های حقوقی‌ست. حال در ادامه ی این مطلب به تعریف هر کدام از دعواها و نحوه ی طرح دعوی و چگونگی و نحوه نوشتن شکایت نامه و دادخواست در آن‌ها می‌پردازیم.
فهرست مطالب
نحوه تنظیم متن شکایت نامه دعوای حقوقی (دادخواست)
قبل از توضیح نحوه‌ی نوشتن دادخواست حقوقی لازم است که تعریف و نوع دعوای حقوقی مشخص شود. دعوای حقوقی به دعوایی می‌گویند که از اختلافات افراد در روابط قراردادی و مالی و معاملاتی و یا روابط غیرمالی‌ای مانند اختلافات خانوادگی ناشی میشود. این دعواها در دادگاه‌های عمومی حقوقی مطرح و اقامه می‌شوند. طرح دعوای حقوقی در قالب دادخواست به انجام می‌پذیرد. یعنی وقتی گفته میشود دادخواستی علیه شما اقامه شده باید بدانید که دعوای اقامه‌شده حقوقی است. دادخواست در اصل سندی عادی است.
اولین شرط در تهیه ی دادخواست این است که خواهان یا خواهان ها می بایست به‌اندازه ی خواندگان به اضافه ی یک دادخواست تهیه کنند. بدین معنا که اگر تعداد خواندگان دو نفر است می‌بایست سه برگ دادخواست تهیه شود. تهیه‌ی دادخواست شرایط خاص خود را دارد و این شرایط از اهمیت ویژه ای برخوردارند و در ادبیات حقوقی به آن اصول شکلی می‌گویند. برای رعایت هر چه بهتر این اصول می‌توانید به وکلا مراجعه کنید. حال در ادامه به مهم‌ترین شرایط برای نوشتن یک دادخواست حقوقی می‌پردازیم.
در دعاوی حقوقی، دادخواست سندی است که به دادگاه ارسال میشود تا خواهان از دادگاه درخواست رسیدگی به دعوا و صدور حکم کند. در تنظیم دادخواست، رعایت برخی نکات ضروری است تا از بروز مشکلات و رد دادخواست جلوگیری شود:
- مشخصات خواهان:
- نام و نام خانوادگی
- نام پدر
- شغل
- نشانی دقیق
- مشخصات خوانده:
- نام و نام خانوادگی
- شغل و محل اقامت
- شماره تماس
- وکیل (در صورت وجود):
- نام و مشخصات وکیل در صورتی که خواهان وکیل داشته باشد.
- موضوع خواسته:
- خواهان باید موضوع دعوا (مثل مطالبه وجه، مطالبه خسارت، فسخ قرارداد، یا مطالبه مال) را مشخص کند. در این بخش، باید درخواست و خواسته به‌طور واضح بیان شود.
مثال: «خواسته: مطالبه ۵۰ میلیون تومان وجه نقد بابت عدم اجرای تعهدات قرارداد به موجب قرارداد شماره …»
- دلایل و مدارک ضمائم:
- تمام مدارکی که ادعای خواهان را تأیید می‌کنند، مانند قرارداد، اقرارنامه، شهادت شهود، یا هر سند دیگری، باید به دادخواست پیوست شوند.
- شرح خواسته:
- در این بخش، خواهان باید به‌طور کامل و دقیق توضیح دهد که چرا خود را مستحق دریافت خواسته خود می‌داند. باید دلایل، مستندات و وقایع مربوط به دعوا با جزئیات مطرح شوند.
- امضاء خواهان یا وکیل:
- در نهایت، دادخواست باید توسط خواهان یا وکیل وی امضا شود.
نحوه تنظیم متن شکایت نامه دعوای کیفری (شکواییه)
در میان عموم اغلب دادخواست با شکایت‌نامه اشتباه میشود. برای همین لازم است که ذکر شود دادخواست مربوط به دعوای حقوقی بوده اما شکایت‌نامه در دعواهای کیفری مطرح میشود. یکی از مهم‌ترین نکات در مورد شکایت نامه این است که برخلاف دادخواست، نه فقط به صورت کتبی که به صورت شفاهی نیز مورد پذیرش قرار می‌گیرد و فرم مخصوصی ندارد. هر چند در سال‌های اخیر دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام به ثبت شکوائیه کرده‌اند و از فرم خاصی برای انجام این کار استفاده می‌کنند اما این طرح شکایت‌نامه به صورت شفاهی یا از راه‌های دیگر را بی‌اعتبار نمی‌سازد. شکایت‌نامه زمانی مطرح میشود که فرد یا افرادی از وقوع یک عمل که بر اساس قوانین کشور جرم محسوب میشود، متحمل آسیب و خسارت می‌شوند و آسیب‌دیدگان از طریق آن از مراجع قضایی می‌خواهند مجرم یا مجرمین مجازات شده و خسارات وارد آمده جبران شود.
در دعوای کیفری، شکواییه سندی است که به دادسرا ارسال میشود و شاکی از آن طریق تقاضای رسیدگی به یک جرم را دارد. تنظیم شکواییه باید با دقت و به‌طور دقیق انجام شود تا از هر گونه نقص جلوگیری شود. نکات مهم در تنظیم شکواییه عبارتند از:
- مشخصات شاکی:
- نام و نام خانوادگی شاکی
- نام پدر
- شغل
- نشانی دقیق (شامل کدپستی)
- شماره تماس
- مشخصات مشتکی عنه (متهم):
- نام و نام خانوادگی
- نشانی (در حدی که شاکی اطلاعات دارد)
- در صورت وجود، مشخصات شناسنامه ای
- وکیل شاکی (در صورت وجود):
- نام و نام خانوادگی وکیل
- مشخصات تماس
- موضوع جرم:
- در این بخش، جرم مورد نظر باید توضیح داده شود. شاکی نیازی به تعیین دقیق عنوان مجرمانه ندارد، چرا که این موضوع بر عهده مقام تعقیب (بازپرس یا دادیار) است. بنابراین باید به‌طور کلی نوع جرم (کلاهبرداری، سرقت، ضرب و جرح، افترا و غیره) بیان شود.
- دلایل و مستندات:
- مدارک و مستندات معتبر برای اثبات ادعای شاکی باید در این قسمت ذکر شود. این مستندات شامل پیامک‌ها، ایمیل‌ها، اسناد، استشهادیه، شهادت شهود و غیره می‌باشد.
- تمام دلایل باید مستند و قابل ارائه به دادگاه باشند.
- زمان و مکان وقوع جرم:
- اطلاعات مربوط به زمانی که جرم اتفاق افتاده و محل وقوع آن باید به طور دقیق ذکر شود. در صورتی که دقیقاً مشخص نباشد، حدس نزدیک به واقعیت کافی است.
- شرح شکواییه:
- در این بخش، شاکی باید به شرح جزئیات و وقایع مربوط به جرم ارتکابی بپردازد. لازم است تمام اطلاعات به‌طور روشن، دقیق و با جزئیات ارائه شوند تا مقام قضایی به‌راحتی موضوع را درک کند.
- این بخش باید از اطلاعات غیرضروری و بی‌ربط پاک باشد و تنها وقایع مرتبط با جرم را شامل شود.
- امضاء شاکی:
- در پایان شکواییه، شاکی باید آن را امضا کند تا صحت درخواست خود را تأیید نماید.
شاکی چه کسی است؟
بر اساس حقوق کیفری شاکی کسی است که به طور مستقیم از یک جرم آسیب دیده و متحمل خسارات شده است و اتفاقاً به خاطر همین آسیب و خسارات اقدام به طرح دعوای کیفری کرده است. عبارت دیگری که لازم است در اینجا تعریف شود این است که اگر همان کسی که از وقوع جرم ضرر دیده است، جبران زیان و خسارات ناشی از وقوع جرم را از دادگاه مطالبه کند به او مدعی خصوصی گفته میشود.
ماده‌ی ۱۰ آیین دادرسی کیفری: «بزه‌دیده شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان می‌‌گردد و چنانچه تعقیب مرتکب را درخواست کند، شاکی و هرگاه جبران ضرر و زیان وارده را مطالبه کند، مدعی خصوصی نامیده میشود.»
نکته‌ی مهمی که در اینجا لازم است تا به آن اشاره شود این است که شاکی هنگام نوشتن شکایت نامه باید دارای اهلیت باشد. یعنی بالغ و رشید و عاقل باشد. البته هنگام طرح دعاوی غیر مالی غیر رشید بودن مشکلی ایجاد نمی‌کند. نباید غافل بود که هر کدام از موارد گفته شده بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران دارای تعاریف مشخصی هستند که در مطالب بعدی به آن اشاره خواهد شد.
نمونه متن شکایت نامه دعوای کیفری
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
اینجانب [نام و نام خانوادگی] با شماره شناسنامه [شماره شناسنامه] و شماره ملی [شماره ملی]، ساکن [آدرس کامل]، به استحضار می‌رسانم که مشتکی‌عنه، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی متهم] در تاریخ [تاریخ] با حضور در محل کار اینجانب و سپس ارسال پیامک‌های متعدد، بنده را به کلاهبرداری و اختلاس از اموال دولتی متهم نموده است. این اتهامات کذب و بی‌اساس بوده و موجب هتک حرمت و آزار روحی بنده گردیده است.
مستند به استشهادیه، پرینت پیامک‌های ارسال شده و سایر مدارک ضمیمه که صحت ادعای بنده را تایید می‌نماید، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی و اتخاذ تصمیم قانونی در خصوص این اقدام مغرضانه را دارم.
لذا، با استناد به ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) که به تعریف و شرایط جرم افترا پرداخته است، از دادسرای محترم درخواست رسیدگی و تعیین مجازات برای متهم مذکور را دارم.
پیشاپیش از همکاری و توجه شما سپاسگزارم.
با تقدیم احترام،
[نام و نام خانوادگی]
امضاء
تاریخ: [تاریخ تنظیم شکایت]
نمونه متن شکایت نامه دعوای حقوقی
ریاست محترم دادگاه حقوقی مجتمع [نام مجتمع]
با سلام و احترام،
اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] با شماره شناسنامه [شماره شناسنامه] و شماره ملی [شماره ملی] ساکن [آدرس کامل]، به استحضار می‌رساند که خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده]، به موجب قرارداد اجاره شماره [شماره قرارداد] مورخ [تاریخ قرارداد] یک دستگاه آپارتمان به پلاک ثبتی [پلاک ثبتی] واقع در شهرستان [نام شهرستان] را از اینجانب اجاره نموده است.
لیکن، متاسفانه از تاریخ تنظیم سند اجاره و تحویل ملک، خوانده محترم از پرداخت اجاره‌بهای ماهانه خودداری نموده و با وجود ارسال اظهارنامه قضایی رسمی، همچنان از پرداخت مبلغ معوقه اجاره‌بها امتناع کرده است.
با توجه به موارد مذکور و بر اساس قرارداد اجاره منعقده، از دادگاه محترم درخواست دارم تا خوانده را به پرداخت مبلغ [۳۵ میلیون تومان] اجاره‌بهای معوقه تا تاریخ [تاریخ آخرین روز معوقه] و همچنین به پرداخت کلیه هزینه‌ها و خسارات دادرسی محکوم نماید.
لذا با تقدیم این دادخواست، خواهشمندم حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اجاره‌بهای معوقه با استناد به ماده ۴۹۰ قانون مدنی صادر فرمایید.
پیشاپیش از توجه و رسیدگی سریع به این موضوع سپاسگزارم.
با تقدیم احترام،
[نام و نام خانوادگی]
امضاء
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]
۱۰۰%
- عالی
