اعاده دادرسی یکی از مهمترین و پیچیدهترین طرق فوقالعاده اعتراض به احکام قطعی دادگاهها محسوب میشود که در شرایط خاص امکانپذیر است. از جمله مهمترین دلایل اعاده دادرسی، بدست آمدن سند مکتوم است که ممکن است تأثیر قابل توجهی بر رأی صادره داشته باشد. در این مقاله، به بررسی شرایط قانونی اعاده دادرسی، نحوه تنظیم دادخواست، مدارک موردنیاز، مهلتهای قانونی و نمونهای از دادخواست پرداخته خواهد شد.
فهرست مطالب
مفهوم اعاده دادرسی و سند مکتوم
اعاده دادرسی راهی است که به افراد امکان میدهد تا در صورتی که دلایل جدید و مؤثری برای تغییر رأی وجود داشته باشد، پرونده خود را مجدداً در دادگاه مطرح کنند. یکی از مهمترین دلایل اعاده دادرسی، سند مکتوم است که به اسنادی اطلاق میشود که در زمان صدور حکم در دسترس طرف محکومعلیه نبوده و بعداً کشف شده است.
برای آنکه سند مکتوم مبنای اعاده دادرسی قرار گیرد، باید شرایط زیر را دارا باشد:
- تأثیرگذاری مستقیم بر رأی دادگاه: سند باید حاوی اطلاعاتی باشد که بتواند در سرنوشت پرونده اثر تعیینکننده داشته باشد.
- جدید و ناشناخته بودن سند: در زمان صدور حکم، سند در اختیار طرف معترض نبوده باشد.
- اصالت و اعتبار قانونی: سند باید از لحاظ حقوقی معتبر و قانونی باشد تا بتوان بر اساس آن اعاده دادرسی را مطرح کرد.
شرایط و مهلت ارائه دادخواست اعاده دادرسی
طبق ماده ۴۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی، مهلت درخواست اعاده دادرسی به شرح زیر است:
- ۲۰ روز برای اشخاص مقیم داخل کشور از تاریخ اطلاع از وجود سند مکتوم.
- ۲ ماه برای اشخاص مقیم خارج از کشور.
در صورتی که دادخواست اعاده دادرسی خارج از این مهلت ارائه شود، به آن ترتیب اثر داده نخواهد شد. بنابراین ضروری است که فرد معترض پس از کشف سند مکتوم در کوتاهترین زمان ممکن نسبت به ارائه دادخواست اقدام نماید.
نحوه تنظیم دادخواست اعاده دادرسی به استناد سند مکتوم
برای ارائه دادخواست صحیح، رعایت ساختار قانونی آن ضروری است. دادخواست اعاده دادرسی باید شامل بخشهای زیر باشد:
- مشخصات طرفین: شامل نام، نام خانوادگی، نشانی و اطلاعات هویتی.
- مشخصات رأی مورد اعتراض: شامل شماره پرونده، شماره دادنامه، تاریخ صدور رأی و نام دادگاه صادرکننده.
- دلایل درخواست: توضیح درباره سند مکتوم، چگونگی کشف آن و تأثیر آن در تغییر رأی.
- مدارک ضمیمه: اصل یا تصویر مصدق سند مکتوم، کپی رأی معترضعنه و سایر مستندات مرتبط.
نمونه دادخواست اعاده دادرسی به استناد سند مکتوم
به: ریاست محترم شعبه …. دادگاه ….
از: (نام و نام خانوادگی خواهان)….
موضوع: درخواست اعاده دادرسی به استناد کشف سند مکتوم
احتراماً به استحضار میرساند: اینجانب به موجب دادنامه شماره …. مورخ …. صادره از شعبه محترم …. محکوم گردیدهام. با این حال، پس از صدور رأی و قطعیت آن، سندی به شماره …. که در زمان رسیدگی نزد اینجانب نبوده و به دلایل موجهی مکتوم مانده بود، کشف گردید. این سند دارای اثر تعیینکننده در پرونده بوده و چنانچه در زمان رسیدگی ارائه میشد، نتیجه دادرسی متفاوت میبود. لذا با استناد به بند …. ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای اعاده دادرسی و رسیدگی مجدد به موضوع را دارم.
با تشکر و احترام
نام و نام خانوادگی
امضا
مدارک مورد نیاز برای ارائه دادخواست اعاده دادرسی
برای اینکه دادخواست اعاده دادرسی پذیرفته شود، ارائه مدارک زیر الزامی است:
- اصل یا تصویر برابر اصل سند مکتوم.
- رونوشت رأی مورد اعتراض.
- مدارکی که اثبات کند سند مکتوم در زمان صدور رأی در اختیار معترض نبوده است.
- کپی شناسنامه و کارت ملی.
- رسید پرداخت هزینه دادرسی.
بررسی اعتبار سند مکتوم در دادگاه
پس از ارائه دادخواست اعاده دادرسی، دادگاه مدارک و مستندات ارائهشده را بررسی خواهد کرد. در این مرحله:
- اگر سند مکتوم دارای اعتبار قانونی باشد و تأثیر مستقیم بر رأی داشته باشد، دادگاه دستور رسیدگی مجدد خواهد داد.
- اگر سند جعلی یا فاقد اعتبار کافی باشد، دادگاه درخواست اعاده دادرسی را رد میکند.
- در صورت تأخیر در ارائه درخواست یا عدم رعایت مهلت قانونی، دادگاه از رسیدگی به آن خودداری خواهد کرد.
نتیجهگیری
اعاده دادرسی به استناد سند مکتوم، یکی از مهمترین روشهای اعتراض به احکام قطعی است که میتواند تأثیر بسزایی در احقاق حقوق افراد داشته باشد. برای موفقیت در این فرآیند، ارائه اسناد معتبر، تنظیم دادخواست دقیق و رعایت مهلتهای قانونی ضروری است. بنابراین، توصیه میشود در این زمینه از مشاوره وکیل متخصص بهره گرفته شود تا شانس موفقیت در اعاده دادرسی افزایش یابد.