قانون جدید ارث مادر به فرزندان در سال ۱۴۰۳
مسئله ارث و توزیع آن در نظام حقوقی ایران همواره مورد توجه بسیاری بوده است. یکی از شایعاتی که اخیراً در فضای مجازی گسترش یافته، این است که سهم ارث مادر برای فرزندان دختر و پسر به‌طور یکسان نیست و قوانین جدیدی در این زمینه وضع شده است. با این حال، در واقعیت چنین تغییرات جدیدی در قوانین ایران وجود ندارد و آنچه که در این زمینه مطرح است، تغییراتی نیست که در قانون مدنی ایران به تصویب رسیده باشد. در این مقاله، به بررسی دقیق سهم ارث پسر و دختر از مادر متوفی و اصلاحات قانونی احتمالی خواهیم پرداخت تا از بروز هرگونه سوء تفاهم و شایعه جلوگیری کنیم.
فهرست مطالب
ارث مادر در قوانین مدنی ایران
در ایران، قوانین ارث برگرفته از فقه شیعه و کدهای قانونی قانون مدنی هستند که بر اساس آن، تقسیم ارث بین وراث مطابق اصول مشخصی صورت می‌گیرد. یکی از اصول مهم این است که سهم ارث پسر و دختر از مادر متوفی برابر است و هیچ تغییر جدیدی در این زمینه صورت نگرفته است.
تفاوت ارث پسر و دختر از پدر و مادر:
طبق ماده ۹۰۷ قانون مدنی ایران، نحوه تقسیم ارث بین فرزندان بستگی به جنسیت آنها دارد. اگر فرد متوفی پدر یا مادر باشد و وراث او فرزندان (خواه دختر، خواه پسر) باشند، توزیع به شرح زیر است:
- اگر تنها یک فرزند (چه دختر و چه پسر) باشد، تمام ارث به او تعلق می‌گیرد.
- اگر فرزندان متعدد باشند، اما همه آنها از یک جنسیت باشند (تماماً پسر یا تماماً دختر)، ارث به‌طور مساوی بین آنها تقسیم می‌شود.
- اما اگر فرزندان از هر دو جنسیت (پسر و دختر) باشند، پسر دو برابر دختر ارث می‌برد.
این نکته بسیار مهم است که سهم ارث پسر و دختر از مادر متوفی مانند ارث از پدر، بر اساس این قاعده تقسیم می‌شود و هیچ تغییر جدیدی در این خصوص اعمال نشده است.
شایعات و سوء تفاهم ها در فضای مجازی
یکی از شایعات رایج این است که گفته می‌شود در قوانین جدید، سهم ارث مادر از فرزندان دختر و پسر به‌طور یکسان تغییر کرده و تفاوت‌های قدیمی به‌طور کامل حذف شده است. این شایعات به سرعت در فضای مجازی منتشر شده‌اند، اما حقیقت این است که هیچ تغییر جدیدی در این خصوص در قانون مدنی ایران وجود ندارد.
اشتباهات رایج:
گاهی اوقات، افرادی که در این زمینه مطالعات محدودی دارند، ماده‌های مختلف قانون را با یکدیگر اشتباه می‌کنند. برای مثال، برخی افراد به اشتباه ماده ۹۲۱ قانون مدنی را با ماده ۹۰۷ در ارتباط با ارث فرزندان از مادر و پدر، مقایسه می‌کنند.
ماده ۹۲۱ بیان می‌کند که در صورتی که فرد متوفی از طبقه اول وارث (یعنی پدر و مادر) هیچ وارثی نداشته باشد و نوبت به وارثان طبقه دوم (مانند خواهران و برادران) برسد، در این صورت اگر آنها از جنسیت‌های مختلف (خواهران و برادران مادری) باشند، ارث به‌طور مساوی تقسیم می‌شود. این موضوع تنها به خواهران و برادران مادری مربوط می‌شود و هیچ ارتباطی با تقسیم ارث فرزندان از مادر ندارد.
رفع سوء تفاهمات:
در واقع، تفاوت‌های موجود در ارث پسر و دختر تنها در ارث پدری مشهود است و نه در ارث مادری. همانطور که در ماده ۹۰۷ قانون مدنی آمده است، در صورتی که فرزندان از یک جنسیت باشند، سهم مساوی می‌برند، اما اگر از جنس‌های مختلف باشند، سهم پسر دو برابر دختر است.
قوانین ارث در ایران و فقه شیعه
فقه شیعه و تقسیم ارث:
تقسیم ارث در ایران بر اساس فقه شیعه و اصول قانون مدنی ایران صورت می‌گیرد. در این سیستم، ارث مادر و پدر به طور جداگانه مورد توجه قرار گرفته است. طبق فقه شیعه، وقتی فردی از دنیا می‌رود، تقسیم ارث بر اساس جنسیت فرزندان انجام می‌شود. به این ترتیب، در تقسیم ارث مادر، پسر دو برابر دختر سهم می‌برد. این قاعده به‌ویژه در قانون مدنی ایران مورد تایید قرار گرفته و تا به امروز هیچ تغییری در این زمینه ایجاد نشده است.
تاثیر این قوانین در جامعه:
این تقسیم‌بندی‌ها بر اساس اصولی است که در فقه شیعه تبیین شده است و از نظر اجتماعی نیز به‌ویژه در جوامع اسلامی به‌عنوان یک سنت پذیرفته شده است. البته در برخی از کشورها تغییرات بیشتری در قوانین ارث برای ایجاد عدالت اجتماعی انجام شده است، اما در ایران، همچنان تقسیم ارث مطابق با همین اصول فقهی ادامه دارد.
نتیجه‌گیری
در نهایت، شایعاتی که در مورد تغییرات قوانین ارث مادر به فرزندان و تفاوت سهم پسر و دختر در ارث منتشر شده است، به‌طور کامل غلط است. قانون مدنی ایران هنوز طبق همان اصول موجود در ماده ۹۰۷ عمل می‌کند و تقسیم ارث بین فرزندان دختر و پسر از مادر به‌طور صریح و قانونی به‌صورت زیر انجام می‌شود:
- پسر دو برابر دختر ارث می‌برد.
- اگر فرزند تنها باشد، تمام ارث به او تعلق می‌گیرد.
- اگر فرزندان همه از یک جنسیت باشند (تماماً پسر یا تماماً دختر)، ارث به‌طور مساوی بین آنها تقسیم می‌شود.
سئوالات متداول (FAQ)
- ۱. آیا قانون جدیدی در مورد ارث مادر به فرزندان وجود دارد؟ خیر، در حال حاضر هیچ تغییر جدیدی در قانون ایران در مورد ارث مادر و سهم پسر و دختر از آن ایجاد نشده است.
- ۲. سهم ارث پسر و دختر از مادر به چه شکل است؟ طبق ماده ۹۰۷ قانون مدنی، اگر فرزندان از دو جنسیت مختلف باشند، پسر دو برابر دختر ارث می‌برد.
- ۳. تفاوت میان ارث از پدر و ارث از مادر چیست؟ در ارث از پدر، پسر دو برابر دختر ارث می‌برد. اما در ارث از مادر، همان قانون برای تقسیم ارث پسر و دختر اعمال می‌شود.
