در این مطلب قصد داریم به این موضوع بپردازیم در صورتی که کسی که چک صادر کنند؛ اما چک او وصول نشود؛ یعنی در حسابش به اندازه مبلغی که در چک صادر شده نوشته پول نباشد ممکن است با چه مجازاتهایی روبه رو شود. پس این مطلب را دنبال کنید تا به این پرسش که مجازات چک برگشتی چیست؟ پاسخ دهیم. بهتر است در رابطه با پیگیری عدم وصول چک هم بخوانید.
فهرست مطالب
مجازات چک برگشتی
علیه صادر کننده چک در صورت جمع بودن شرایط میتوان شکایت کیفری مطرح نمود. علیه ضامنین یا ظهرنویسان طرح دعوی کیفری امکان پذیر نیست. تسلیم شکایت جزایی و تعقیب کیفری صادر کننده چک بلامحل، چون دارای مجازات برای مرتکب است و علی الخصوص در مواردی که اطلاعاتی از اموال صادرکننده در دسترس نیست و یا صادر کننده اموال خویش را مخفی نموده و یا به طور صوری به دیگران منتقل نموده، اهرم فشار مؤثری محسوب میگردد. قانون جدید صدور چک نگاهی کاملاً متفاوت در مقایسه با قانونهای قبلی به موضوع صدور چک دارد. از مهمترین اهداف این قانون تغییر شیوه دادرسی چک برگشتی بلامحل یا پرداخت نشدنی است که دقت صادر کننده را در صدور چک بالا خواهد برد و به صورت غیر مستقیم موجب پیشگیری از صدور چکهای برگشتی و کاهش آمار آن و با اعتبار شدن آن نزد مردم خواهد شد.
مجازاتهای بانکی برای دارندگان چک برگشتی
سامانه یکپارچه بانک مرکزی در صورت ثبت غیر قابل پرداخت بودن یا کسری مبلغ چک در این سامانه، مراتب را آنلاین به تمام بانکها و مؤسسات اعتباری اطلاع میدهد. پس از بیست و چهار ساعت کلیه بانکها و مؤسسات اعتباری موظفاند تا زمان رفع سوء اثر از چک اقدامات زیر را نسبت به صاحب حساب اعمال نمایند. جلوگیری از افتتاح هرگونه حساب و صدور کارت بانکی جدید، مسدود کردن وجوه کلیه حسابها و کارتهای بانکی و هر مبلغ متعلق به صادرکننده که تحت هر عنوان نزد بانک یا مؤسسه اعتباری دارد به میزان کسری مبلغ چک به ترتیب اعلامی از سوی بانک مرکزی.
عدم گشایش اعتبار اسنادی ارزی یا ریالی
عدم پرداخت هرگونه تسهیلات بانکی یا صدور ضمانت نامههای ارزی یا ریالی ممکن است تحت واریز وجه به حساب دارنده چک برگشتی هم متوقف شود. یکی از راههایی که در قانون پیش بینی تا افراد از صدور چک بیمحل پرهیز کنند و از این طریق اعتبار چک به عنوان یکی از اسناد تجاری برگردد این است که یکی مجازاتهای چک برشگتی این طور تعریف شده که فردی که چکش برگشت میخورد را از سایر تسهیلات و امور بانکی نیز محروم میکنند.
پشنهاد میشود در رابطه با تکالیف دارندگان چک چیست؟ مطالعه نمایید.
مجازات چک بیمحل
اگر فردی با آگاهی از بسته بودن حساب خود چکی را صادر کند، بسته به مبلغ چک، به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال محکوم خواهد شد. علاوه بر این اگر مبلغ چک بیش از ۵ میلیون تومان باشد، فرد تا دو سال حق گرفتن دسته چک را نخواهد داشت.
رفع سوء اثر چک
قانون چک سابق در مورد سوء اثر چک ساکت بود، و رویه بانک مرکزی ۷ سال پس از تاریخ برگشت خوردن بود. قانون چک ۹۷ تصریح کرده در صورت گذشتن سه سال از تاریخ برگشت و عدم طرح دعوی حقوقی یا کیفری توسط دارنده بانکها مکلف به رفع سوء اثر آن هستند؛ بنابراین دارنده صادر کننده چک برگشتی با حصول این شرایط میتواند درخواست رفع سوء اثر کند.
در این مطلب به بیان این موضوع پرداختیم که مجازات چک برگشتی چیست؟ دانستن این مطلب از این جهت ممکن است که خیلی از افراد هنوز گمان میکنند که میتوانند چک صادر کنند بدون آنکه توان پرداخت و وصول آن را داشته باشند. در حالی که چنین کاری میتواند مجازات و محرومیتهای زیادی را به دنبال داشته باشد طوری که خیلی اوقات تمام زندگی فرد را تحت تأثیر قرار داده و او را از تجارت ساقط و ناتوان میکند.